مجاهد غلامی

حلیل گفتمان در بستر دو رمان مذکور، سرمصدر این پایاننامه است و دیگر پیمایشی جستاری و همسنجانه است در آفاق معنا و ریخت این دو اثر با تکیه بر شناخت دگردیسیهای ترقیخواهانه یا محافظهکارانۀ جریانهای اجتماعی. مقصود این پژوهش، سنجشی تحلیلی بر مبنای ابعاد ادبی، تاریخی و گفتمانی دو اثر است؛ آثاری که روایاتشان در بزنگاه کودتای 28مرداد، سیر میکند و گفتمانهای مربوط به آن عصر، از این حیث، شایان تحلیل هستند. این پژوهش در کلیّت، بر مبنای متد تحلیل گفتمان نورمن فرکلاف، استوار است و در سه بخش توصیف، تفسیر و تبیین، به انجام رسیده است. شیوۀ تعامل و تقابل گفتمانهای تاریخی در ساحت روایت، نقش زنان در این بستر و رهیافتهایی از نگریستن با نگرشهای انتقادی به جهانبینیهای موجود در این دو اثر، رهاورد این جستار است. این دو اثر واجد گفتمانها، استعارات و الگوهای روایی مختص به خود هستند که پیوندی با تاریخ اجتماعی معاصر ایران دارند. زنان در این دو اثر به طور فعال و منفعل، نقشآفرینند، اما در طریقپیماییِ رمان تاریخی، این دو اثر، کاستیهای بسیاری دارند که شرح مفصّل و مطوّل این مقوله را باید در متن اصلیِ جستار حاضر، بررسی نمود