مجاهد غلامی

با فاصله گرفتن نقد ادبی در آغاز سدۀ بیستم از تعریف سنّتی خود و بازتعریف آن به مثابۀ قرائت نظریه مدار و روش مند متن برای راه بردن به دلالت های ثانوی و ضمنی، مجال آن فراهم آمد که آثار ادبی از دیدگاه های گوناگون نوین مبتنی بر نظریه های عمدتاً بینارشته ای و از جمله از دیدگاه اسطوره شناختی بازخوانی شوند. در میان رویکردهای نقد ادبی، این رویکرد پیوندی نیز با بافتار تمدّنی و فرهنگی اقوام دارد و به این دلیل شایان قدردانستنی ویژه است. محمّدعلی علومی، داستان-نویس معاصر کرمانی، زادۀ سال 1340 در شهر بَم، که جدا از فعالیّت های روزنامه-نگاری و نیز تألیف آثار پژوهشی و گردآوری ها، داستان های متعددی نیز در سوابق کاری خود دارد، از داستان نویسانی است که ضمن پای بندی به بومی نویسی، برخی آثارش قابلیّت بازخوانی و واکاوی از نگرگاه اسطوره شناختی را دارد. در این جستار که به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و با هدفِ راه بردن به دلالت های اسطوره ای داستان-های علومی فراهم آمده است، دو اثر وی با نام های سوگ مغان و آذرستان بررسی شده و نشان داده شده است که علاوه بر تقلید از بوف کور صادق هدایت، نویسنده چگونه و برای چه به آینگی نمودن اسطوره و تاریخ در این دو داستان دست یازیده و این کار در پیوند با تاریخ منطقه ای و بومی نویسنده، رونوشت چه منطقی بوده-است.