محمد هدایت

زمینه: محلول غذایی در میان عوامل موثر بر سیستم های تولید هیدروپونیک به عنوان یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده عملکرد و کیفیت محصول می باشد. در کشورهای مختلف محلول های غذایی متفاوتی با توجه به نوع کشت، عوامل محیطی و هزینه های کودهای مختلف استفاده می شود. در ایران نیز با توجه به سابقه نه چندان طولانی سیستم های کشت غیرخاکی، تاثیر محلول های مختلف غذایی بر کشت گیاهان کمتر موردبررسی قرار گرفته است. از این رو، جهت دستیابی به عملکرد و کیفیت مناسب باید محلول های غذایی مهم بررسی شود تا بتوان مناسب ترین آن ها را از لحاظ اقتصادی، تاثیر روی عملکرد و حتی عوامل زیست محیطی انتخاب نمود. هدف: از آنجا که هر یک از محلول های غذایی توصیه شده در کشت های غیر خاکی باید با توجه به نوع محصول و شرایط اقلیمی آن منطقه توصیه شود و این امر در استان بوشهر به ویژه شهرستان دشتی به عنوان یکی از قطب های گوجه فرنگی در استان تاکنون محقق نشده است، لذا پژوهش حاضر در جهت یافتن بهترین ترکیب محلول غذایی با توجه به شرایط اقلیمی منطقه مورد نظر روی محصول گوجه فرنگی که از جمله محصولات تجاری استان و منطقه است، انجام شد. روش‏شناسی: این آزمایش به صورت طرح بلوک کامل تصادفی بـا 10 تیمـار شـامل محلول های غذایی اختصاصی برای پرورش گوجه فرنگی (هویت ، 1966؛ جونز ، 1983؛ هوگلند و آرنون، 1950؛ اشتاینر، 1984؛ کوپر، 1979؛ ساواس، 2012؛ مرکز تحقیقات غیرخاکی؛ هوچموت و هوچموت، 1990؛ ماتسون و پیترز، 2014 و جنسن و مالتر، 1995) در شرایط کشت در سه تکـرار در گلخانه تجاری در شهرستان دشتی انجـام شد. هر تکرار شامل 4 بوته گوجه فرنگی بود. در پایان دوره آزمایش و در مرحله میوه دهی صفات مورد نظر جهت اندازه گیری شامل EC و pH پساب خروجی بستر کشت، وزن تر و خشک شاخساره، ارتفاع بوته، طول میانگره، سطح برگ، تعداد خوشه ها، تعداد گل در خوشه، تعداد میوه در خوشه، وزن میوه در خوشه، عملکرد 70 سانتی متری انتهای بوته و عملکرد کل بوته گوجه فرنگی، درصد نشت یونی، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل a، کلروفیل b و کارتنوئید بوته و مقدار ویتامین ث و مواد جامد محلول میوه و غلظت عناصر فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم در برگ گیاه انجام شد. در نهایت، صفات اندازه گیری شده توسط نرم افزار SAS تجزیه و تحلیل شده و مقایسه میانگین تیمارها با روش آزمون جدید چند دامنه ای دانکن انجام شد.