ملیحه عمرانی

امروزه در اکثر انبارهای نگهداری خرما از گاز متیل بروماید و فسفین به منظور جلوگیری از رشد و نمو آفاتی مانند شب پره ی هندی و شپشک دندانه دار استفاده می شود. اما مصرف گاز متیل بروماید در بیشتر کشورهای جهان اکنون مجاز نمی باشد و در ایران نیز به زودی ممنوع خواهد شد. از طرفی با توجه به وقایع سال جاری در استان بوشهر در اثر استفاده از قرص فستوکسین و ایجاد مرگ و میر، ضرورت یافتن راهی جهت جایگزینی این گاز احساس می شود. همچنین فسفید آلومینیوم یا به طور کلی، فسفیدهای فلزی که در ایران با نام قرص برنج شناخته می شوند، نوعی آفت کش بسیار موثر با مصرف تجاری و صنعتی است. به رغم محدودیت فروش عمومی قرص برنج از سال 1391، ایران در کنار هند بیشترین آمار مسمومیت (عمدی یا تصادفی) با این ترکیب به شدت خطرناک را دارد. نکته مهم در استفاده از این قرص در نظر گرفتن زمان کافی برای حذف گاز فسفین از محیط است. سهل انگاری در این مرحله می تواند باعث بروز مسمومیت های تصادفی شدید و حتی منجر به مرگ گردد. با وجود ممنوعیت عرضه قرص برنج، در مناطقی از استان بوشهر همچنان استفاده از آن رایج است و به گفته مسئولان در بازدید از کارگاه های بسته بندی خرما، بیش از 90 درصد کارگاه های خانگی و بدون مجوز از قرص برنج استفاده کرده اند که این اقدام موجب بروز مسمومیت برای این افراد شده و سرنوشت 4 نفر را به مرگ پیوند زد. از طرفی قرص برنج و متیل بروماید بر محیط زیست و سلامت انسان نیز اثرات مخربی برجای می گذارند که این امر انگیزه اصلی یافتن راهی جهت جایگزینی چنین محصولاتی می باشد. استفاده از سموم گوناگون و آفت کش ها مانند قرص برنج تنها در از بین بردن حشرات و لارو و تخم آنها موثر می باشد و تاثیری در کاهش بار میکروبی و قارچ ها و باکتری ها ندارد و همین امر باعث از بین رفتن بسیاری از بازارهای جهانی می شود. این امر ضرورت یافتن راهی جایگزین جهت ضدعفونی کردن خرما و محصولات آن را به خوبی آشکار می کند. با استفاده از تکنولوژی پلاسما می توان با هزینه بسیار پایین آلودگی های بیولوژیکی مواد غذایی را برطرف کرد. در این روش به هیچ گونه ماده شیمایی نیاز نمی باشد و تنها ماده مورد نیاز هوا به همراه مصرف پایین انرژی الکتریکی می باشد و همچنین این روش هیچگونه پسماند شیمیایی که خود آلودکننده محیط زیست باشد ندارد. با مجهز شدن کارگاه های بسته بندی خرما به