سید نورالدین امیری

خلاصه بدون شک شهر ها در چند دهه گذشته به طرز شگفت آوری گسترش وتوسعه یافته اند .ای ن رون د توس عه و گسترش مسایل جدیدی را برای بشر امروز پیش آورده است .قطعا جهت شناخت اینگونه مسایل ، بررسی عوام ل موثر بر توسعه شهرنشینی ضروری میباشد. رشد و توسعه شهرنشینی در خاورمیانه در یکصد سال اخیر شتاب بیشتری بخود گرفته است نفت بعنوان یک ی از عامل موثر با عث رشد شهرها شده است. بنابر این در کنار سایر عوامل داخلی و خارجی ، نفت بعنوان یکی از عوامل موثر گسترش شهرنشینی م ی بایس ت مورد ارزیابی قرار گیرد. در این مقاله به امیت نفت در توسعه شهرها بویژه در ایران خواهیم پرداخت چرا که با شناخت یکی از عوامل اصلی می توان تاحدودی مسایل و مشکلات را شناخت و از این طریق اثرات نا پایداری زندگی شهری را تاحدودی کنترل نمود و جهت داد. فرضیات عمده بر این اساس استوار است که ورود نفت به ایران به طرز بی سابقه ای سامانة مالی کشور را تحت تأثیر قرار داده است .از سوی دیگر نفت به عنوان منفذی راه را برای نشو و نمای مدرنیته در شهرها هموار نموده اس ت و در آخر شهرهای نفتی به ویژه آبادان و مسجد سلیمان به عنوان اولین شهرهای مدرن ضمن بهره برداری از بعضی از مظاهر مدرن، به عنوان یک الگو مورد تقلید دیگر شهرها واقع شده اندسئوالات اصلی پژوهش پیش رو در وحلة اول به چگونگی تأثیر نفت بر رشد و توسعه در ایران، به ویژه در یکصد سال اخیر، در وحلة دوم به دنبال پاسخ ب ه ا ی ن سئوال است چگونه با ورود نفت به اقتصاد، روند مدرنیته در ایران تسریع شد. جهت پاسخ به فرضیات فوق سعی شده است از روش پژوهش ترکیبی بهره گرفته شود ب ه ط ور ی ک ه تومم ان از مطالعات کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است و در این راه ضمن استفاده از اسناد و مدارک عمدتاٌ دس ت اول از تکنیک های آماری نیز استفاده شده به طوری که بتواند فرضیات تحقیق را پوشش دهد. کلمات کلیدی :نفت ، شهرسازی ، مدرنیته ، شهرسازی ، نفت شهرها