رحیم نیکخواه

زمینه: نعناع فلفلی با نام علمی .L piperita Mentha جهت اهداف داروسازی و مصارف صنایع غذایی استفاده میگردد. کشت این گیاه از لحاظ اقتصادی به دلیل توانایی تولید و ذخیره اسانس اهمیت دارد. اگرچه تولید متابولیتهای ثانویه در گیاهان دارویی و معطر اساساً تحت تاثیر ژنتیک گیاه است، اما بیوسنتز آنها بشدت تحت تاثیر عوامل محیطی میباشد. استفاده از مواد ریزمغذی بهصورت برگپاش، بهویژه در خاکهای قلیایی )که اغلب کمبود عناصر ریزمغذی دارند(، از روشهای مناسب و مؤثر برای افزایش فاکتورهای موثر بر کیفیت و عملکرد اسانس گیاهان دارویی میباشد. هدف: این مطالعه به منظور بررسی تأثیر مقدار و دفعات محلول پاشی نانو کود NPK بر عملکرد کمی و کیفی نعناع فلفلی در شرایط آب و هوایی استان بوشهر اجرا گردید. روششناسی: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامالً تصادفی در گلدانهای چهار کیلوگرمی و در محیط باز با سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای مورد بررسی شامل محلول پاشی مقادیر مختلف نانو کود NPK )01-01-01 )و کود معمولی NPK( 01-01-01 )در دو غلظت )0 و0 در هزار(، تیمار شاهد )عدم مصرف کود( و دفعات محلول پاشی )یک نوبت، دو نوبت و سه نوبت( بود که در مراحل ابتدایی رشد گیاه، اواسط دورۀ رشد و قبل ازگلدهی اعمال شد. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع بوته، تعداد برگ، سطح برگ، وزن تر و خشک گیاه، شاخص کلروفیل، درصد اسانس و میزان عناصر N ،P و K بود. یافتهها: نتایج نشان داد که اثر مستقل نوع کود، دفعات محلولپاشی و اثر متقابل این دو فاکتور برای تمامی صفات مورد بررسی نعناع فلفلی معنیدار بود. نتیجهگیری: نتایج بدست آمده در این پژوهش، نشاندهنده تاثیر مثبت کاربرد کود NPK به هر دو صورت معمولی و نانو در باالبردن کیفیت نعناع فلفلی بود. در تمامی صفات با افزایش غلظت هر کدام از کودها روندی صعودی در صفات مورد بررسی مشاهده شد. همچنین مشخص شد که دفعات محلولپاشی بر تمامی صفات تاثیرگذار بود، بدین صورت که با افزایش دفعات محلولپاشی در تمامی صفات افزایش معنیداری مشاهده شد. بهطور کلی با توجه به نتایج به دست آمده، کاربرد نانوکود NPK در غلظت 3 در هزار و سه بار محلولپاشی که موجب بهبود صفات در نعناع فلفلی شد، به عنوان بهترین تیمار معرفی میگردد.