صدیقه هاشم نیا

در بسیاری از مناطق دنیا به ویژه مناطق خشک مانند ایران شوری یکی از مشکلات اساسی به خصوص برای کشاورزی در نواحی خشک و نیمه خشک است که اثرات نامطلوبی بر فعالیتها و محصولات کشاورزی دارد. شوری با افزایش فشار اسمزی، عدم تعادل عناصر غذایی و سمیت برخی عناصر ویژه، رشد گیاه را محدود میکند. از این رو کشاورزی شورزیست یک ضرورت اجتناب ناپذیر، بویژه در نواحی خشک و نیمه خشک به شمار می آید که اخیرا مورد علاقه زیادی قرار گرفته است و با توجه به وسعت زیاد منابع آب و خاک شور در ایران، لازم است راهکارهایی برای تولید پایدار و اقتصادی برای استفاده از این منابع ارائه شود. به نظر میرسد یکی از این راهکارها استفاده از این منابع در تولید گیاهان شورزی است که قابلیت تولید اقتصادی با آب دریا را دارند. آنچه مسلم است بسیاری از گونه های شورزی قادر به تحمل شوری آب دریا نیستند و تنها گونه های خاصی مانند سالیکورنیا قابلیت رشد در این شرایط را دارند. گیاه سالیکورنیا با نام علمی persica Salicornia از خانواده اسفناجیان Chenopodiaceae با کاربردهای چندگانه خود از جمله تولید روغن، علوفه، سبزی، سوخت زیستی، پاکسازی مناطق نفتی و حذف فلزات سنگین از خاک گزینه مناسبی جهت معرفی به منظور زراعت با آبهای شور و نیمه شور است. ایــن گیــاه دارای محتوی آنتی اکســیدانی، 33٪ ویتامیــنA ،33٪ ویتامیــن C و مـواد معدنـی ماننـد منیزیـم، پتاسـیم، مـس، آهـن، منگنـز و روی بـوده و بـه عنـوان غذایـی فراسـودمند مـورد مطالعـه اسـت. تیمار بذر و گیاهچه های گیاهان با ریزوباکترهای محرک رشد گیاه روشی نوینی است که برای کاهش اثرات منفی شوری بر گیاهان در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است. ریزوباکتریهای محرک رشد گیاهان به طور مستقیم یا غیرمستقیم موجب افزایش رشد گیاهان میشوند. بسیاری از این باکتریها به طور مستقیم موجب انحلال فسفات، تثبیت نیتروژن، تولید -3آمینوسیکلوپروپان-ا-کربوکسیالت دآمیناز ACC deaminase ، هورمونهای گیاهی نظیر اندول استیک اسید و افزایش دسترسی گیاه به آهن بواسطه تولید سیدروفورها میگردند. یکی از مکانیسمهای مهم این باکتریها که موجب اعمال اثرات مثبت بر گیاهان تحت تنشهای غیرزنده میگردد تولید ACCدآمیناز و تنظیم تولید ACC به عنوان پیش ماده تولید اتیلن تحت شرایط تنش در گیاهان میزبان است. یکی از مشکلات اصلی بخش کشاورزی در کشور ایران و