یوسف دهقانی

زمینه: ادراک زمان یکی از کارکرد های مهم شناختی مغز است و به تجربه ذهنی زمان، توسط یک فرد اشاره دارد. این توانایی نه تنها بر تمام فعالیت های انسان تأثیر می گذارد، بلکه از حالات خلقی و هیجانی ما تأثیر می پذیرد. هدف: هدف این پژوهش بررسی تأثیر القای خلق مثبت، منفی و اضطراب بر ادراک زمان در زنان و مردان بود. روش‏شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با روش نیمه آزمایشی و طرح آن پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود که با نمونه گیری در دسترس ?? مرد و زن (?? مرد و ?? زن) در مقاطع تحصیلی لیسانس و فوق لیسانس در دو گروه همتا سازی شده ی آزمایش و کنترل قرار گرفتند. نخست از همه ی آزمودنی ها، پیش آزمون تکلیف تولید زمان (?? ثانیه و ?? ثانیه) توسط کرونومتر و تکلیف بازتولید ادراک زمان توسط نرم افزار بازتولید زمان گرفته شد. سپس گروه آزمایش تحت تأثیر سه مرحله القای خلق مثبت، منفی و القای اضطراب ازنظر تولید و بازتولید ادراک زمان مورد آزمون قرار گرفت. هم زمان از آزمودنی های گروه کنترل نیز بدون مداخله (در حالت خنثی) پس آزمون تولید و بازتولید زمان گرفته شد. یافته‏ها: نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر در تکلیف تولید زمان ?? ثانیه و آزمون باز تولید نشان داد که افراد تحت تأثیر القای خلق مثبت و اضطراب دچار بیش برآورد زمان می شوند که بیش برآورد در حالت خلق مثبت بیش تر از حالت اضطراب است، همچنین تحت تأثیر القای خلق منفی زمان را کندتر ادراک می کنند. در تکلیف تولید زمان ?? ثانیه نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نسبت به تکلیف تولید زمان ?? ثانیه و بازتولید تحت تأثیر خلق مثبت و اضطراب تفاوت معناداری نشان نمی دهد، هرچند در خلق منفی با اندکی تفاوت، بیش برآورد را نشان داد. نتیجه‏گیری: یافته های این پژوهش نشان داد که القای حالات خلقی (خلق مثبت، منفی و اضطراب) بر ادراک زمان تأثیر دارد و زمان تحت تأثیر خلق مثبت و اضطراب سریع تر و در حالات خلق منفی کندتر ادراک می گردد.