یوسف دهقانی

زمینه: زندگی پیچیده ی امروزی هر لحظه در حال نو شدن است. جامعه انسانی برای حفظ بقا و پیشرفت خود نیازمند خلاقیت و نوآوری است. از آنجا که نوجوانان و جوانان مهمترین سرمایه هر کشوری هستند، توجه به رشد و شکوفایی قوه تفکر خلاق آنان از مهمترین اهداف دولت ها و نظام های آموزشی است. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه انواع بازخوردها بر تفکر خلاق و عملکرد خلاق با نقش میانجی گری انگیزش درونی، خودکارآمدی خلاق، اهداف پیشرفت و نقش تعدیل گری بار شناختی در دانش آموزان متوسطه دوم است. روش‏شناسی: جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان مقطع متوسطه دوم با تعداد 300 نفر به صورت غیر حضوری و آنلاین با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. آزمون های همبستگی و تحلیل مسیر با استفاده از نرمافزار SPSS و Amos ا نجام شد. یافته‏ها: یافته ها نشان داد که رابطه مستقیم انواع بازخورد با انگیزش درونی و خودکارآمدی خلاق معنادار بود. رابطه مستقیم انواع بازخوردها با اهداف پیشرفت معنادار نبود. رابطه مستقیم تفکر خلاق با عملکرد خلاق، رابطه غیرمستقیم بازخورد معلم، بازخورد فوری و بازخورد تاخیری با عملکرد خلاق از ظریق تفکر خلاق معنادار بودند. رابطه بار شناختی با تفکر خلاق، تعامل بار شناختی و تفکر خلاق با عملکرد خلاق معنادار بود. نتیجه‏گیری: نتایج یافته های تحقیق نشان داد که انواع بازخوردها از طریق متغیرهای انگیزش درونی و خودکارآمدی خلاق در قالب یک مدل علی قادر به پیش بینی معنادار تفکر خلاق و عملکرد خلاق بودند. لذا می توان گفت بازخورد نقش کلیدی و مؤثری در متغیرهای انگیزشی دارد و از طریق این متغیرها می تواند موجب تسهیل خلاقیت گردد. بنابراین این یافته ها تلویحات بسیار مهمی برای مربیان و دست اندرکاران پرورشی دارد.