مشخصات پژوهش

خانه /شورشهای دهقانی منطقه شبانکاره ...
عنوان شورشهای دهقانی منطقه شبانکاره و زیراه در دوره پهلوی؛ زمینه ساز پیروزی انقلاب اسلامی در استان بوشهر )براساس اسناد نویافته(
نوع پژوهش مقالات در نشریات
کلیدواژه‌ها شورش، دهقانان، شبانکاره، زیراه، بوشهر، پهلوی.
چکیده بخشی از تاریخ مناطق شبانکاره و زیراه از توابع شهرستان دشتستان در استان بوشهر متأثر از شورشهای دهقانی است. در این مناطق، مناسبات و روابط دهقانان با زمینداران بزرگ تا اواخر دوره پهلوی تغییر چندانی نیافت و منابع ثروت و قدرت در اختیار زمینداران و مالکان بزرگ بود. تداوم این روند، به تضاد منافعِ دهقانان با مالکان و زمینداران و در نهایت به شورشهای دهقانی منجر گردید. سؤال پژوهش حاضر آن است که علل و زمینههای این شورشها و نتایج آن چه بوده است؟ ساختار زمینداری در این مناطق، پرداخت بهرههای گزاف مالکانه از سوی دهقانان و تضعیف نفوذ مقامات اجرایی از اواخر دوره قاجار -که مالکان اصلی بودند- از زمینههای شورشها در مرحله اول است. در مراحل بعد نیز از همپاشیدگی کشور با آغاز جنگ جهانی دوم، افزایش قدرت و ثروت خوانین و همچنین رویکارآمدن کابینه دکتر مصدق در بروز این شورشها مؤثر بوده است. یافتهها نشان میدهد شورشها باعث تضعیف قدرت زمینداران بزرگ شد و زمینهساز خیزشها و اعتراضهای گستردة بعدی و ازجمله انقالب اسالمی در این مناطق گردید. هرچند این شورشها به سبب فقدان سازماندهی منظم و همراهینکردن ساختار و گروههای سیاسی با این قیامها و سرکوب آن توسط عوامل حکومت پهلوی به شکست منجر شد؛ اما زمینههای مخالفت با حکومت پهلوی و گرایش مردم این ناحیه به مبارزات ضدپهلوی و پیوستن به جریان انقالب اسالمی را فراهم ساخت. این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی با بهرهگیری از اسناد نویافته به بررسی موضوع پرداخته است
پژوهشگران حمید اسدپور (نفر اول)، حسین اسکندری (نفر دوم)