Research Info

Home \رازهای نهفته در در معانی ...
Title رازهاي نهفته در در معاني الفاظ قرآن به تكيه بر دو كلمه «حلف» و «قسم»
Type Presentation
Keywords ترادف، «قسم»، «حلف» قرآن، سوگند.
Abstract مسأله ي ترادف از ديرباز توجه علماي زبان عربي را به خود مشغول داشته است و آراء و نظرياتي را در اين خصوص بيان كرده اند، درباره ي ترادف در قرآن دو نظريه وجود دارد: برخي مثل ابو مسحل اعرابي (قرن دوم) و ابن سكّيت (قرن سوم) معتقد به ترادف در قرآن هستند و در پي آن انبوهي از الفاظ متعدّد براي يك معنا يا بيان يك چيز ذكر كرده اند، از سوي ديگر برخي از كتاب هاي لغت نيز هستند كه براي هر يك از الفاظي كه بر شيء واحد اطلاق، و يا براي معنايي واحد بكار گرفته مي شوند مدلول خاص و متمايزي را بيان مي كنند در اين زمينه مي توان به امثال ابومنصور ثعالبي و احمد بن فارس (قرن چهارم) اشاره كرد. در اين مقاله با تكيه بر دو كلمه ي «حلف» و «قسم» بيان خواهد شد كه در هر يك از دو واژه اي كه عرب بر يك معنا اطلاق كرده است مفهومي وجود دارد كه در ديگري نيست. با پژوهش در آيات به تفاوتي دقيق ميان دو واژه ي «قسم» و «حلف» مي رسيم هرگز ساده نخواهد بود كه «قسم» را به «حلف» تفسير كنيم چه حتي اگر نگويم «قسم» به معناي سوگند راست است – حقيقتا يا وهما- و «حلف» به معناي سوگند دروغ است – مطلقا- حد اقل مي توان گفت ميان مدلول اين دو كلمه تفاوت ميان عام و خاص است: يعني «قسم» به طور مطلق و براي هر سوگندي به كار مي رود اما «حلف» براي سوگند دروغ، به نحوي كه در كاربردهاي قرآني اين كلمه چنين مسأله اي عموميت دارد.
Researchers Hossein Mohtadi (First researcher)