ابراهیم صحافی زاده

در سالهای اخیر، رواج شایعات در شبکه های اجتماعی که به ویژه با هدف فریب افکار عمومی ساخته می شوند، به یکی از نگرانی های جدی در جوامع مختلف تبدیل شده است. شایعات می تواند با قصد آسیب رسانی در حوزه های مختلف مدیریتی و انجام عملیات جنگ نرم تهیه و هدایت شود. بنابراین، با توجه به حجم بالای شایعات و لزوم کنترل سریع آن ها، توسعه مدل هایی برای تحلیل نحوه انتشار شایعات و ارزیابی کارایی و اثربخشی سازوکارهای مختلف مقابله با شایعه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این مقاله مدلی برای انتشار و کنترل شایعه به عنوان یک تهدید نرم در شبکه های اجتماعی ارائه شده است. این مدل با تکیه بر سازوکارهای امنیت نرم مانند اعتماد، اعتبار منابع و منتشرکنندگان خبر و رتبه دهی به خبر، شایعه را با استفاده از خرد جمعی کنترل می کند. مدل پیشنهادی به صورت شبیه سازی عامل-مبنا بر روی دو شبکه باراباسی-آلبرت و شبکه ای از مجموعه داده های واقعی توییتر با استفاده از روش مونت کارلو ارزیابی شده است. نتایج ارزیابی نشان می دهند که سازوکار پیشنهادی کنترل شایعه می تواند روشی کارا برای کنترل شایعه در شبکه های اجتماعی باشد و توسعه دهندگان این شبکه ها می توانند با استفاده از روش پیشنهادی و ارائه امکانات لازم بستری برای خودکنترلی شایعه توسط کاربران فراهم نمایند.