|
عنوان
|
بررسی میزان تاثیرپذیری ترجمه های فارسی قرآن از دیدگاه نحوی ابن هشام دربارۀ باء سببیت (ترجمه آیتی و معزی از سوره های بقره و آل عمران)
|
|
نوع پژوهش
|
مقالات در همایش ها
|
|
کلیدواژه‌ها
|
تفسیر، ترجمه، حرف جر، «باء» سببیت، ابن هشام
|
|
چکیده
|
با عنایت به رابطه ای که بین تفسیر و ترجمۀ قرآن کریم وجود دارد هر مترجم برای ارائۀ ترجمه ای نیکو باید از میان تفاسیر به یک اجماع برسد و به قواعد دستوری زبان مبدأ پایبند باشد و در زبان مقصد نیز به بهترین شکل آنرا معادل سازی کند. یکی از این اصول توجه به معانی حروف جرّ و از میان آنها، حرف «باء» است که در قرآن کریم کاربرد فراوان و معانی مختلفی دارد. هدف از این پژوهش، آشنایی با عملکرد دو مترجم قرآن، آیتی (جمله به جمله) و معزّی (تحت اللفظی) در برگردان و معادل یابی حرف «باء» سببیّت است؛ بنا براین با بهره گیری از تفاسیر و منابع دستوری دو زبان مبدأ و مقصد و با روش استقرائی و توصیفی تحلیلی و بر اساس دیدگاه ابن هشام، به بررسی و نقد دو ترجمۀ آیتی و معزّی از معنای سببیت حرف جرّ «باء» پرداخته شده است. ابن هشام معتقد است اولاً باید معنای تعلیل و سببیت را تحت عنوان سببیت آورد و ثانیاً میان این معنا و معانی دیگر همچون استعانت و مقابله تفاوت وجود دارد و این امر باید در معادل سازی لحاظ گردد. یافته های پژوهش نشان می دهد علیرغم اینکه به دلیل پایبندی به قواعد دستوری زبان مبدأ و رعایت اصل امانت داری در نقل قول، بهترین معادل سازی در ترجمۀ معزی نمود دارد؛ ولی چون در ترجمه های کنونی، زبان معیار روز ملاک هست به همین خاطر ترجمۀ آیتی علاوه بر رعایت قواعد دستوری زبان مبدأ، بیشتر به زبان مقصد نزدیک بوده و به قواعد دستوری روز نیز بیشتر پایبند است؛ از این رو می توان آنرا ترجمه ای مأنوس تر و سلیس تر دانست.
|
|
پژوهشگران
|
حسین مهتدی (نفر اول)
|