مشخصات پژوهش

عنوان	بررسی تشبیه و کارکردهای بلاغی و محتوایی آن در شعر محمدکاظم کاظمی
نوع پژوهش	مقالات در همایش ها
کلیدواژه‌ها	بلاغت، تشبیه، عناصر تشبیه، محمدکاظمی.
چکیده	تشبیه یکی از اساسی ترین و تأثیرگذارترین عنصر صور خیال است که از آن صورت خیال های دیگری مانند استعاره، کنایه، مجاز و تشخیص نشاءت می گیرد. این عنصر در تصویرگری و تصویرپردازی صورت های ذهنی نقش ارزشمندی دارد. محمدکاظمی نیز شاعر تصویرگرا و تصویر آفرین است که به مدد این عنصر برای خلق تصویرهای بکر و خیال انگیز و تفکرانگیر به شکل های مختلف بهره گرفته است. این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی انجام شده است؛ یعنی تشبیهات اشعار وی از جهت های مختلف چون: عناصر تشبیه، تشبیه به اعتبار ادات، به اعتبار وجه شبه، مفرد و مرکب بودن طرفین، محسوس و معقول بودن طرفین و وحدت یا تعدد طرفین، موردبررسی قرارگرفته و در پایان هر بخش، جدول و نمودار نیز ترسیم گردیده است. این پژوهش نشان می دهد که کاظمی از عناصر تشبیه، گرایش بیش تری به مفاهیم انتزاعی و عناصر طبیعی داشته درحالی که ازلحاظ مشبه به، بیش تر تشبیهات وی عقلی اند. گاه مفاهیم مجرد و انتزاعی را با یاری عناصر طبیعی و ملموس گاه پدیده های طبیعی را به مدد تشبیه با عمق بخشی به تصویر کشیده است. ضمن این که به اعتبار ادات ، بیش تر تشبیهات کاظمی مجمل و مؤکد هستند ازلحاظ تعدد طرفین به تشبیهات مفرد به مفرد و به اعتبار حسی و عقلی، به تشبیهات حسی به عقلی، حسی به حسی و ازنظر تعدد طرفین به تشبیهات جمع گرایش بیشتری دارد. تشبیهات بلیغ به شکل اضافه تشبیهی در تشبیهاتش وجود دارد این امر در گسترش قلمرو تشبیهات کاظمی نقش خوبی دارند.
پژوهشگران	نظری تازه میر (نفر اول)، حسین سلیمی (نفر دوم)