مشخصات پژوهش

خانه /بررسی کارکردهای دینی و اخلاقی ...
عنوان بررسی کارکردهای دینی و اخلاقی جملات پرسشی و امری در قصاید سنایی
نوع پژوهش مقالات در نشریات
کلیدواژه‌ها علم معانی، قصیده، جملات انشایی، جملات پرسشی و امری، سنایی
چکیده ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی یا حکیم سنایی (473-545 قمری)، از بزرگ ترین شاعران قصیده گو و مثنوی سرای زبان فارسی است. قصایدش دارای مضامینی چون مدح، ارشاد و پند و منقبت است. سنایی، زبان را خوب می شناسد و به تمامی دقایق و مهارت های آن آشناست. در قصاید سنایی، توصیف و ستایش و حکمت و اندرز و حدیث نفس و سرزنش و ملامت وجود دارد. موارد فراوانی از جملات انشایی (جملات پرسشی، امری، تعجبی و نهی) در قصاید سنایی دیده می شود که در معانی غیر اصلی خود (معانی ثانویه) به کاررفته اند. وى در گزینش شیوه ‏هاى بیانى و الگوهاى دستورى با توجه به نوع پیام و ارتباط، همچنین در انتخاب واژه‏ ها با رعایت هماهنگى و همنوایى آن ها با وزن و موضوع، موفق بوده است. معانی ثانویۀ جملات انشایی در حقیقت، بیانگر اندیشه های درونی سنایی است و می توان با توجه به تحلیل آن ها پی به اندیشۀ شاعر برد. در این پژوهش به دو مقولۀ پرسشی و امری بر اساس مقولۀ دستوری و معنایی در قصاید سنایی پرداخته شده است تا ارتباط اندیشه های شاعر با معانی جملات مشخص شود و براساس نمودار به تجزیه وتحلیل آن ها پرداخته ایم تا بتوان اندیشه های سنایی را از سرودن و به کارگیری این جملات روشن و آشکار کرد.
پژوهشگران حسین سلیمی (نفر اول)، بشیر علوی (نفر دوم)