مشخصات پژوهش

عنوان	واکاوی مفاهیم قرآنی براساس مدل ارتباطی یاکوبسون با تأکید بر دریافت آیرونی (نمونۀ موردی سورۀ زمر)
نوع پژوهش	مقالات در نشریات
کلیدواژه‌ها	ا آیرونی مدل ارتباطی یاکوبسون مفهوم قرآنی نظریۀ دریافت
چکیده	بررسی کارگفت های ارتباطی در سوره های قرآن، راهکاری مناسب برای دست یابی به مفاهیم ثانویه این معجز ۀ جاوید خواهد بود. هر اندازه پژوهشگران تلاش بیشتری برای بررسی ساختار آیات قرآن داشته باشند، به همان اندازه به درک مفاهیم اساسی و مقاصد اصلی آن پی خواهند برد. یکی از ابزار های بررسی گفتمان قرآنی، یافتن کارگفت های ارتباطی براساس نظریۀ یاکوبسون است. پژوهش حاضر بر آن است تا با انطباق نظریۀ ارتباطی یاکوبسون و تلفیق آن با تکنیک آیرونی، آیات سورۀ زمر را از زوایای مختلف بررسی کند و در روشی توصیفی تحلیلی، کاربست مفاهیم بنیادی سورۀ زمر را به دست آورد و با کشف ساختار ارتباطی سوره با مخاطب یا گیرنده، به این نتیجه دست یابد که مفاهیم تأکیدشدۀ آن چیست و با کدامین روش ارتباطی توانسته است بر گیرندۀ پیام های سوره اثر بگذارد. به طور کل، جهت گیری عمده و اساسی در مدل ارتباطی آیات این سوره، بیشتر به سمت موضوع پرستش خداوند است و آیرونی بیم و امید در مفاهیم این سوره، نشان دهندۀ ظهور نقش ترغیبی امیدبخشی و بیان آثار رحمت الهی است؛ هرچند فهم این آیرونی، نیازمند دقت بیشتری است تا بتوان تأثیر آن را در دریافت جنبه های مختلف مفاهیم سورۀ زمر و درک نقش های متعدد زبانی دانست. همچنین، نمی توان نقش ترغیبی آیات موجود در سورۀ زمر را نادیده انگاشت؛ زیرا فرستندۀ پیام (خداوند) با به کارگیری ابزارهای ادبی، فرازبانی و همدلی، موجبات روشن ترشدن ابعاد نقش ارجاعی و ترغیبی را فراهم آورده است.
پژوهشگران	علی عندلیب (نفر اول)، سیدحیدر فرع شیرازی (نفر دوم)، محمدجواد پورعابد (نفر سوم)، ناصر زارع (نفر چهارم)