|
چکیده
|
به نظر می رسد نام فهلویّات برای نخستین بار در کتاب المعجم فی معاییر اشعار عجم آمده است و دیگران نیز به پیروی از آن، به کار برده اند. فهلویّات ویژگی های ادبیات شفاهی را دارند از جمله سادگی و نشاط و سرزندگی، گمنامی سرایندگان آنها و کم و بیش تکرار مضامین. فایز دشتی نیز از چهره های محبوبِ مردمی و از دوبیتی سرایان مشهور جنوب است و اشعار او که که در مضامین مختلف و با لهجه محلی سروده شده است، به عنوان بخش مهمی از ادبیّات و فولکلور استان بوشهر مطرح و شناخته شده است. پرداختن به فهلویّات به عنوان اساس ادبیّات مردمی از پژوهش های مهم برای حفظ فرهنگ، میراث و ادبیّات کهن این مرزوبوم است؛ بنابراین در این پژوهش، با تمرکز بر فهلویات، ترانه های فایز مورد مطالعه قرار می گیرند تا بخش مهمّی از ادبیّات عامیانه مردمان جنوب بیشتر معرفی شود. همچنین رابطه میان فهلوی، خسروانی و شروه، ویژگی های زبانی و مهم ترین اوزان ترانه های فایز، شباهت ها و تفاوت های فهلویّات فایز با دیگر فهلویّات، دیگر بخش های این پژوهش است. نتیجه بحث آن بود که ترانه های فایز با وجود سادگی و صراحت عامیانه مضامین عمیق و والایی را در بر دارد و بسیار فراتر از سوز و گدازهای عاشقی در فراق معشوق زمینی خود و توصیف آن است. بررسی قافیه و و توجّه به آرایه ها نشان داد که فایز همچون شاعری توانا از تنگنای قافیه ها گریخته است و عیوب قافیه که که در فهلویّات معمول و رایج است در ترانه های او به ندرت دیده می شود.
|