محورهای اصلی فعالیت واحد پژوهش و فناوری :
- مطالعات ازدياد برداشت از مخازن نفت و گاز
- علوم داده و هوش مصنوعي در مخازن و صنايع نفت و گاز
- توسعه فناوري هاي نوين (طراحي فرآيندهاي نوين، نانوتكنولوژي، بيوتكنولوژي) در صنعت نفت و گاز
- مطالعات انرژي و اگزرژي فرايندهاي صنعتي بالادستي و پايين دستي نفت، گاز و پتروشيمي
- جذب، ذخيره سازي و تبديل كربن دي اكسيد (CCUS)
- مديريت كربن، ارزيابي چرخه حيات (LCA)
مطالعات محيط زيست و توسعه پايدار:
در
اين بخش تمركز روي انجام مطالعات در حوزه هاي مديريت كربن، ارزيابي چرخه حيات،
گازهاي گلخانه اي، توسعه پايدار خواهد بود. بازار هدف اين بخش شامل دولت، صنايع
شيميايي، فرايندي، بالادستي و پايين دستي نفت و گاز و پتروشيمي ميباشد.
مطالعات
ازدياد برداشت از مخازن نفت و گاز:
به
طور كلي روش هاي گوناگوني براي ازدياد برداشت از مخازن نفتي و گاز ميعاني وجود
دارد. اين روش ها از كلاسيك و متداول (تزريق آب و گاز) تا نوين (تزريق پليمر، آب
كم شور، نانوسيالات،...) در برنامه كاري اين گروه قرار دارد.
توسعه
نرم افزار در صنعت نفت و گاز:
صنعت
نرم افزار به عنوان صنعتي دانش بنيان و متكي به فكر و تخصص ميتواند جايگاه ويژهاي
در توسعه اقتصاد دانش بنيان داشته باشد و به عنوان يكي از محورهاي مهم توسعه صنعت
فناوري اطلاعات شناخته شده است. سياست گذاري و برنامه ريزي بسياري از كشورهاي
پيشرو در صنعت نرم افزار بركسي پوشيده نيست. توسعه صنعت نرم افزار با مشكلات
فراواني مواجه است و جايگاه صنعت نرم افزار ايران در جهان بسيار پايين و سهم
ايران از بازار اين صنعت بسيار ناچيز است. رشد صنعت نرم افزار در كشورهاي در حال
توسعه در ساليان اخير نفش بي بديل نيروي انساني در اين صنعت را نمايان مي سازد.
ازسوي ديگر كارآفريني به عنوان موتور توسعه اقتصادي كشورها شناخته شده است. لذا
لزوم برنامه ريزي براي توسعه كارآفريني براي همگان آشكار شده است. اين نرم افزارها
نه تنها مي توانند قسمت محاسباتي و مهندسي را شامل شوند، بلكه نرم افزارهاي مرتبط
با اينترنت اشيا به منظور اتصال و جمع آوري داده ها از واحدهاي مختلف برداشت نفت و
گاز را نيز شامل مي شود.
علوم
داده و هوش مصنوعي در بهينه سازي برداشت از مخازن نفت و گاز:
به كارگيري
هوش مصنوعي در پردازش و استفاده از داده ها يكي از علوم كاربردي و پيشرفته در همه
زمينه هاي علمي و مهندسي ميباشد. در اين قسمت، داده هاي مربوط به برداشت از
مخازن نفت و گاز جمع آوري گرديده و در توسعه الگوريتم هاي يادگيري ماشين استفاده
ميگردد. مدلهاي توسعه داده شده ميتوانند جايگزين مناسبي براي نرم افزارهاي شبيه
سازي توليد از مخزن باشند. در حال حاضر شبيه سازي فرايند توليد از مخزن توسط شبيه
سازهايي انجام ميگيرد كه بسيار هزينه بالايي داشته و زمان انجام محاسبات بالا
ميباشد.
فناوري
هاي نوين در صنعت نفت و گاز:
با
كاربرد فناوري هاي نوين از جمله طراحي فرآيندهاي نو، نانوتكنولوژي، بيوتكنولوژي
و... در عرصه هاي مختلف صنايع نفت و گاز مي توان به محصولاتي مرغوب تر با صرف
زمان و هزينه ي كمتر و سطح كمتري از آلودگي محيط زيست دست يافت. در اين راستا
برخي حوزه هاي مرتبط با بخش بالادستي نفت و گاز به شرح زير است:
-
تغيير ترشوندگي و ازدياد برداشت نفت و گازميعاني
-
بررسي خواص فيزيكي، شيميايي مواد و محصولات جانبي صنعت نفت، گاز و پتروشيمي (مانند
DSO، كك، برشهاي هيدروكربني، ...) و تبديل آنها
به فراورده هاي با ارزش افزوده
-
جلوگيري از تشكيل رسوب هاي معدني و هيدروكربني در مخزن، چاه و خطوط لوله
-توليد
محصولات شيميايي جديد و مواد نوين با كاربردهاي صنعتي مانند پيشگيري از تشكيل رسوب
هاي معدني و هيدروكربني (واكس/آسفالتن)، بهبود خواص گل حفاري، ...
مديريت انرژي:
با
افزايش جمعيت و كاهش منابع انرژي، كنترل مصرف انرژي، چالش بزرگ عصر ما است و از
اين رهگذر حتي كشوري مانند ايران نيز كه از منابع غني هيدروكربوري و ذخاير عظيم
انرژي برخوردار است، نتوانسته از تب فراگير اين چالش هزاره سوم در امان باشد. در
اين راستا حوزه هاي زير در برنامه كاري گروه قرار دارد:
-
شبيه سازي و مدلسازي فرايندهاي صنعتي بالادستي و پايين دستي نفت، گاز و
پتروشيمي
-
مدلسازي انرژي و اگزرژي فرايندهاي صنعتي بالادستي و پايين دستي نفت، گاز و
پتروشيمي
-
تعيين منابع هدر رفت انرژي
-
بهينه سازي انرژي فرايندهاي صنعتي
-
توليد انرژي (هيدروژن زيستي و بايو ديزل) از منابع تجديدپذير مانند زيست توده
(جلبك، ضايعات حيواني)
-
جذب، ذخيره سازي و تبديل كربندي اكسيد به مواد باارزش شيميايي