مشخصات پژوهش

عنوان	مطالعه واژگانی و زبانی مبالغه و اغراق در مثنوی معنوی (براساس اعداد، افعال، ابعاد و سایر واژگان مقوم مبالغه و اغراق)
نوع پژوهش	پایان‌نامه
کلیدواژه‌ها	مولانا جلال الدین محمد بلخی، مثنوی معنوی، بلاغت، مبالغه و اغراق
چکیده	مثنوی معنوی از نگاه علم بلاغت به دلیل استعاری، تمثیلی، رمزی و نمادین بودن، جایگاه خاصی در ادبیات فارسی دارد و همواره مورد توجه محققان قرار گرفته است. مولانا در این اثر فاخر عرفانی و ادبی، برای القای اندیشه ها و معارف متعالی که خود به آن دست یافته ، از قابلیت های گوناگون بلاغی و زبانی استفاده کرده است. این رویکرد او، به مثنوی معنوی ویژگی هایی داده است که از ابعاد مختلف نیازمند تحلیل و مطالعه است. یکی از این ویژگی های پرکاربرد، مبالغه و اغراق به کاررفته در مثنوی معنوی است. مبالغه و اغراق، از ابزارهای کارآمد در جهت برجسته سازی کلام و بیان هنری عواطف و احساسات شاعرانه است و شاعر با بهره گیری از این آرایه می تواند احساساتی را که زبانِ عادی و خبری توانایی بیان آن را ندارد، به گونه ای هنرمندانه در شعر خود به نمایش بگذارد و گسترة وسیع عواطف خود را بهتر و موثرتر بیان کند. در این تحقیق که آرایة مبالغه و اغراق از نگاه واژگانی و زبانی در مثنوی معنوی مطالعه و بررسی شده است، مشخص شد که مبالغه و اغراق یکی از مهم ترین ویژگی های مثنوی معنوی است و مولانا از امکانات متعدد و متنوعی واژگانی و زبانی در مبالغه پردازی هایش استفاده کرده است. هرچند شگردهای مبالغه پردازی در مثنوی گونه های مختلف دارد، اما استفاده از عدد، اسناد مجازی، تناقض و تضاد، کلمات گسترده معنا و محدودمعنا، ابعاد زمانی و مکانی و جمع بستن کلمات بیشترین و مهم ترین شگردهایی می باشد که مولانا از آن ها برای مبالغه پردازی در مثنوی معنوی استفاده کرده است.
پژوهشگران	محمّدباقر محمّدی (دانشجو)، سیدناصر جابری (استاد راهنما)، مجاهد غلامی (استاد مشاور)