عنوان بهبود جریان بیمار در فرایند درمان با در نظر گرفتن کاهش ردپای کربنی با بکارگیری الگوریتمهای فراابتکاری و شبیه سازی نوع پژوهش پایاننامه کلیدواژهها patient flow, carbon footprint, optimization-simulation, meta-heuristic algorithm, data mining چکیده هدف: هدف این پژوهش بهینه سازی جریان بیمار برای کاهش انتشار دی اکسید کربن با در نظر گرفتن مدت زمان انتظار، طول مدت اقامت و توان عملیاتی سیستم درمان است. روششناسی: در این پژوهش، روششناسی دربرگیرنده سه روش برای بهینهسازی دی اکسید کربن در جریان بیمار است. نخستین روش شبیهسازی-بهینهسازی است. دومین روش، آمیخته داده کاوی و شبیهسازی-بهینهسازی است. سومین روش نیز گسترش الگوریتم فرگشتی Chaotic Salp Swarm با الگوریتم فراابتکاری یادگیری بر پایه رقیب (OBL) و الگوریتم فراابتکاری سینوس کسینوس (SCA) است. این گسترش به نام الگوریتم فرگشتی CSSAOS پیشنهاد شده است. در روش نخست، یک مدل شبیهسازی رویداد گسسته تولید گردید. افزون بر آن، از روش بهینهسازی OptQuest برای بهینهسازی مدل شبیهسازی بهره گرفته شد. در روش دوم، چهار الگوریتم خوشهبندی (K-means، K-medoid ، خوشهبندی سلسله مراتبی، و C-means فازی) برای خوشهبندی بیماران براساس سن، جنس، هزینه درمان، مدت ماندگاری (LOS)، CABG ،کلسترول خون و pPCI / PCI استفاده شده است. در سومین روش نیز یک مدل بهینهسازی جریان بیمار همراه با کمینهسازی میزان دی اکسید کربن انتشار یافته در جریان بیمار ساخته شد. آنگاه مدل یاد شده با استفاده از الگوریتم پیشنهاد شده CSSAOS حل شده است. یافتهها: بروندادهای شبیهسازی- بهینهسازی حل مسئله تک هدفه، رهنمون به کاهش 40/0 درصد در تولید دی اکسید کربن، 6/56 درصد در مدت زمان انتظار، 42/0 درصد در مدت اقامت، و 18/2 درصد افزایش در توانمندی درمان بیمار را نشان میدهد. همچنین، حل مسئله چند هدفه با استفاده از ε -محدودیت و OptQuest نشان میدهد که چنانچه دستیابی به دیگر هدفها برای بیمارستان از اهمیت برخوردار باشد، نگه داشتن میزان دی اکسید کربن تولید شده در سطح کمینه تک هدفی، شدنی نیست. کمینه مقدار تولید شده دی اکسید کربن برابر با 130،139 کیلوگرم است. چنانچه بیمارستان در پی کاهش مدت زمان اقامت و مدت زمان انتظار بیماران باشد، آنگاه برایند آن افزایش دی اکسید کربن تولید شده به ترتیب به 131،926 و 133،400 کیلوگرم خواهد بود. نتایج دو روش دیگر نشان می دهد که با هر شیوه اولویت در هدفگذاری (عملیاتی یا زیست محیطی) روش های پیشنهادی برای بهینهسازی جریان بیمار کارآمد هستند. نتیجهگیری: اگرچه به نظر می رسد کاهش انتشار دی اکسید کربن زیاد پژوهشگران معصومه ولی (دانشجو)، خداکرم سلیمی فرد (استاد راهنما)، ثیری چاوساله (استاد مشاور)، امیرحسین گندمی (استاد مشاور)