مشخصات پژوهش

عنوان	دریا و دریانوردی در اساطیر ایرانی
نوع پژوهش	پایان‌نامه
کلیدواژه‌ها	جغرافیای اساطیری، دریاهای اساطیری، شاهنامه، سفرهای دریایی گرشاسپ، دریانوردی، خلیج فارس
چکیده	اسطوره ها بخش مهمی از فرهنگ ها را تشکیل می دهند و بازگوکننده ی جنبه هایی از حیات مادّی و معنوی مردمان گوناگون هستند. فرهنگ مردمان باستانی هندوایرانی اساساً در منطقه ای محاط در خشکی شکل گرفته است و انتظار وجود روایات یا مضامین مرتبط با دریاها و دریانوردی در اساطیر این مردم وجود ندارد. با این حال، با مطالعه ی متونی چون اوستا، متون پهلوی و بیش از آن در شاهنامه و دیگر متون پهلوانی فارسی به نشانه هایی مرتبط با این امر برمی خوریم که برای درک این جنبه از فرهنگ و تمدن ایرانی اهمیت دارد. در این پژوهش سعی بر آن بوده است که به این پرسش عمده پاسخ بدهیم که دریا و دریانوردی در اساطیر ایرانی تا چه اندازه بازتاب داشته است. بدین منظور، نقش اساطیری آب، ایزدان مرتبط با آب ها، دریاهای اساطیری و چگونگی آنها و تطبیقشان با جغرافیای واقعی، دریانوردی و کشتی رانی در اساطیر ایرانی و متون حماسی و دیگر مسایل مرتبط مورد بررسی قرار گرفته است. این پایان نامه به روش پژوهش تاریخی و از طریق فیش برداری از منابع دست اول و منابع پژوهشی و با تکنیک کتابخانه ای انجام شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که ایرانیان پس از جداشدن از اقوام دیگر هندواروپایی و وارد شدن به فلات ایران به ویژه از طریق خلیج فارس با دریاها و دریانوردی آشنا شدند و این مسأله به شکل عناصری جدید به روایات و قصه-هایی در متون حماسی و پهلوانی ایرانی بازتاب پیدا کرده است. در میان تمام این متون، گرشاسپ نامه بیش از همه دارای چنین مضامینی است.
پژوهشگران	غزاله فاطمی (دانشجو)، حمیدرضا پیغمبری (استاد راهنما)، شروین فریدنژاد (استاد مشاور)