عنوان
|
تببین مفاهیم و رویکردهای مرتبط با جابجایی در فضاهای شهری
|
نوع پژوهش
|
مقالات در نشریات
|
کلیدواژهها
|
جابه جایی، فضاهای شهری، ذهن گرایی، محیط گرایی، تکثرگرایی
|
چکیده
|
بیان مسئله: بخشی از مسائل کنونی مرتبط با جابه جایی در فضاهای شهری به نوع تعریف و سنجش مفهوم جابه جایی برمی گردد. جابه جایی ظرفیت متمایز متحرک بودن است و برحسب اینکه این ظرفیت با ذهن افراد یا محیط ساختهشده مرتبط شود؛ به شیوههای متفاوتی تعریف میشود.
هدف: هدف از انجام این پژوهش، مرور نظریات مرتبط با جابه جایی و درنتیجه ارائه چارچوبی نظری و عملیاتی برای سنجش جابه جایی در فضاهای شهری است. روش: در این راستا به تحلیل محتوی نظریات مرتبط با جابه جایی در سه مرحله آماده سازی، سازماندهی و طبقه بندی و خلاصه سازی پرداخته شده است.
یافته ها: تحلیل محتوی نظریات نشان دهنده این است که این نظریات در مجموع به سه دسته نظریات ذهنگرا، محیطگرا و تکثرگرا قابل تقسیم هستند؛ نظریات ذهنگرا بر ماهیت ذهنی جابه جایی توجه دارند و جابه جایی را تابعی از عادات، نگرشها، انگیزه ها و هنجارهای افراد میدانند؛ در مقابل، نظریات محیطگرا به تأثیر عوامل محیطی نظیر تراکم، اختلاط کاربری و دسترسی بر جابه جایی افراد توجه ویژه ای دارند. نظریات تکثرگرا نیز تفاوتهای شهروندان را با توجه به ویژگیهای فردی و موقعیتی آنها مدنظر قرار میدهند و از این رو تنوع و تفاوت را در جابه جایی مؤثر میدانند و آن را در ارزیابی و سنجش دخالت میدهند.
نتیجه گیری: بررسی عوامل تأثیرگذار بر جابه جایی نشان دهنده این است که جابه جایی مفهومی پیچیده و چند سطحی است که تحت تأثیر عوامل بسیاری قرار دارد؛ بنابراین چنانچه برنامه ریزان شهری درصدد بهبود سیستم جابه جایی درون شهری باشند، باید به نقش مجموع این عوامل و ارتباطات بین آنها توجه ویژه ای داشته باشند.
|
پژوهشگران
|
نیلوفر پناهی (نفر اول)، محمدرضا پورجعفر (نفر دوم)، احسان رنجبر (نفر سوم)، علی سلطانی (نفر چهارم)
|