|
عنوان
|
تکنیک های روایتگری در رمان "قلب اللّیل" اثر نجیب محفوظ بر اساس دیدگاه ژرار ژنت
|
|
نوع پژوهش
|
پایاننامه
|
|
کلیدواژهها
|
روایت شناسی، رمان عربی، ژرار ژنت، نجیب محفوظ، قلب اللّیل.
|
|
چکیده
|
روایت شناسی به عنوان رویکردی ادبی در حوزه ی علوم انسانی، روشی برای تحلیل جامع و ساختارمند داستان های روایی محسوب می شود. ژرار ژنت نظریه پرداز فرانسوی حوزه ی روایت شناسی، با ارائه ی تکنیک های روایی چون صدا، زمان و وجه روایت چارچوبی برای تحلیل ساختار و عملکرد روایت بنا نهاد. این چارچوب روایت شناسانه، ابزاری قدرتمند برای درک پیچیدگی های جهان داستانی به ویژه در تحلیل رمان را فراهم می کند. رمان، به عنوان روایتی داستانی و بلند، بستری برای بررسی عمیق تر مسائل انسانی و اجتماعی فراهم می آورد که تحلیل آن با استفاده از ابزار روایت شناسی ژنت، می تواند به درک بهتری از این مسائل منجر شود.
نجیب محفوظ، نویسنده ی برجسته ی مصری، از چهره های مهم ادبیات مدرن عربی است. رمان قلب اللّیل او، تصویری اجتماعی از مصر در گذار از سنت به مدرنیته ارائه می دهد. این اثر با تکیه بر واقع گرایی، زندگی جعفر الراوی را در بستر تحولات اجتماعی و فرهنگی روایت می کند. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای تکنیک های روایی رمان قلب اللّیل را با تکیه بر نظریه ی ژنت مورد واکاوی قرار داده است.
یافته های این پژوهش نشان می دهد که در رمان قلب اللّیل طیفی متنوع از شگردهای روایی به کار رفته است. در میان این شگردها، عنصر "زمان" جایگاهی محوری دارد و نویسنده تمرکز ویژه ای بر آن داشته است. تحلیل این عنصر حاکی از آن است که روایت به تقویم و نظم گاه شمارانه پایبند نیست و راوی با استفاده از گسست های زمانی، رویدادها را از طریق شگردهای گذشته نگر و آینده نگر بازگو می کند. غالب این زمان پریشی ها از نوع گذشته نگر بوده و از رهگذر تداعی خاطرات قهرمان داستان، جعفر الراوی، بازنمایی شده اند. همچنین از نظر مؤلفه ی صدای روایت این رمان دو سطح روایی دارد. راوی اول کارمند اداره ی اوقاف درون داستانی و راوی دوم جعفر زیرداستانی بوده و هر دو از راویان درون رویدادی اند. در مؤلفه ی دیرش نویسنده از شگردهای روایی متنوعی چون حذف و تلخیص برای افزایش سرعت روایت، وقفه و تطویل برای کاهش سرعت و صحنه پردازی برای گفت وگوهای دو نفره بهره مند گشته است. غلبه ی بسامد مفرد در کنار استفاده ی محدود از بسامد مکرر و بازگو نشان می دهد که نویسنده برای واقع نمایی رویدادها بر بازگوی تک بار تکیه کرده و از دو نوع دیگر بیشتر برای تأکید و پیوند معنای
|
|
پژوهشگران
|
نرگس سلیم فر (دانشجو)، ناصر زارع (استاد راهنما اول)، خداداد بحری (استاد مشاور)
|
|
تاریخ انجام
|
1404-07-23
|