مشخصات پژوهش

عنوان	واکنش ارقام مختلف گوجه فرنگی در جایگزینی سموم شیمیایی کنترل کننده کرم میوهخوار( Helicoverpa armigera Hubner ) بوسیله برخی ترکیبات درون زاد گیاهی
نوع پژوهش	مقالات در نشریات
کلیدواژه‌ها	تنوع ژنتیکی، بهبود صفات گیاهی، رگرسیون گام به گام، تجزیه علیت، تجزیه به مولفه های اصلی
چکیده	پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر نوع رقم و امکان جایگزینی سموم شیمیایی کنترل کننده آفت کرم میوه خوار گوجه فرنگی بوسیله برخی ترکیبات درون زاد گیاهی در جهت بهبود صفات گیاهی و کاهش خسارت این آفت بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای مورد بررسی شامل رقم گوجه فرنگی در 5 سطح و ترکیب کنترل کننده آفت در 9 سطح بود. با کاربرد سطوح مختلف ترکیبات مصرفی شامل اسید سالیسیلیک (5/0 و 5/1 میلی-مولار)، اسید جاسمونیک (50 و 100 میکرومولار) و آفت کش های آبامکتین (750 و 1500 میلی گرم بر لیتر) و کلروپایریفوس (1250 و 2500 میلی گرم بر لیتر) و شاهد روی 5 رقم(PA-136، PA-162، PA-135، PA-688 و PA-483)، صفات عملکرد، وزن تک میوه، تعداد میوه در خوشه، ارتفاع بوته و شاخص کلروفیل، تعداد روز تا گلدهی و تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، TA، TSS، اسیداسکوربیک(ویتامین ث)، درصد خسارت برگ و درصد خسارت میوه مورد ارزیابی قرار گرفت. تنوع معنی داری در بین ارقام مشاهده شد. بیشترین عملکرد مربوط به رقم 136PA- با کاربرد هر دو سطح کلروپایریفوس و سطح دوم جاسمونیک اسید، رقم 162-PA در سطح اول آبامکتین و سطح دوم سالیسیلیک اسید و ارقام 135-PA و 688-PA در سطح دوم کلروپایریفوس بود. کاهش خسارت آفت روی برگ و میوه در کاربرد سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید، مطلوب و در مواردی معادل استفاده از سموم شیمیایی بود. بالاترین همبستگی معنی دار مثبت صفات با عملکرد، مربوط به وزن تک میوه (**48/0 r=) و بیشترین همبستگی معنی دار منفی مربوط به تعداد روز تا گل دهی (**52/0-r=) بود. در رگرسیون گام به گام عملکرد تک بوته به عنوان متغیر وابسته، تعداد روز تا گلدهی، وزن تک میوه و درصد خسارت برگ به عنوان صفات تأثیر گذار وارد مدل رگرسیونی شدند که مجموعا 49 درصد از تغییرات را توجیه نمود. بیشترین اثر مثبت و مستقیم را وزن تک میوه (42/0) و بیشترین اثر غیر مستقیم نیز مربوط به همین صفت از طریق تعداد روز تا گلدهی بر عملکرد تک بوته (047/0-) بود. در تجزیه به مؤلفه های اصلی، چهار مؤلفه اصلی انتخاب شد که مجموعا 5/62 درصد تنوع فنوتیپی را توجیه نمود. نتایج حاصله ممکن است بتوان در طراحی برنامه های بهنژادی برای بهبود صفات گیاهی و مدیریت تلفیقی کرم میوه خوار گوجه فرنگی استفاده نمود.
پژوهشگران	زهرا قالبی (نفر اول)، محمد مدرسی (نفر دوم)، فریبا سهرابی (نفر سوم)، داریوش صابری (نفر چهارم)، محمد هدایت (نفر پنجم)